Tweet
(VietNamNet) - Hai vụ sai phạm xảy ra trong ngành xây dựng, trách nhiệm đương nhiên thuộc về các cá nhân gây ra. Tuy nhiên, trên cương vị lãnh đạo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Liên đã dành cho VietNamNet cuộc trao đổi xung quanh vấn đề này...
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Liên (trái) đang trả lời phỏng vấn của phóng viên VietNamNet (Ảnh: Bình Thành).
- Thưa ông, trên cương vị Thứ trưởng phụ trách về chất lượng xây dựng, ông có thể cho biết những nét cơ bản về thực trạng ngành xây dựng Việt Nam hiện nay?
- Từ khi Đảng ta thực hiện đường lối đổi mới, ngành xây dựng có cơ hội lớn chưa từng có để phát triển. Thành công của công cuộc đổi mới đã tạo điều kiện vô cùng thuận lợi cho ngành xây dựng vươn lên, đầu tư nâng cao năng lực, vừa phát triển, vừa tự hoàn thiện mình, đóng góp không nhỏ tăng trưởng kinh tế đất nước. Các doanh nghiệp của ngành không ngừng lớn mạnh về mọi mặt, làm chủ được công nghệ thiết kế và thi công xây dựng những công trình quy mô lớn, phức tạp mà trước đây phải thuê nước ngoài.
Chúng ta đã tự thiết kế, thi công nhà cao tầng, nhà có khẩu độ lớn, các công trình ngầm và nhiều công trình đặc thù khác. Bằng công nghệ mới, chúng ta đã xây dựng thành công hầm Hải Vân, hầm qua Đèo Ngang, nhiều loại cầu vượt sông khẩu độ lớn, các nhà máy nhiệt điện, thủy điện quy mô lớn mà chính chúng ta đang chứng kiến. Các đô thị mới, khang trang, hiện đại đã và đang mọc lên bằng chính bàn tay, khối óc con người Việt Nam.
Qua thử thách, nhiều doanh nghiệp xây dựng nhanh chóng trưởng thành, khẳng định vị thế. Từ là nhà thầu thi công xây dựng, các doanh nghiệp đã trở thành nhà đầu tư, không những tạo ra sản phẩm phục vụ nền kinh tế mà còn tích lũy đáng kể do hiệu quả đầu tư mang lại. Từ hiệu quả này, các doanh nghiệp có thêm điều kiện nâng cao đời sống người lao động, đồng thời tái đầu tư, mua sắm trang thiết bị, đào tạo nguồn nhân lực, thay đổi hình thức quản lý... nhằm nâng cao sức cạnh tranh của mình. Rất nhiều thương hiệu đã trở nên gần gũi, quen thuộc và nổi tiếng trong xã hội. Đó là kết quả lao động bền bỉ, đầy gian nan, thử thách, có chọn lọc, đào thải theo quy luật mà nên. Có thể nói, về cơ bản chất lượng các công trình là tốt. Chúng ta có khả năng kiểm soát được, làm chủ được chất lượng các công trình.
16 khối nhà ở 11 tầng tại Khu nhà ở bán đảo hồ Linh Đàm
- Dư luận hiện rất quan tâm tới một vài tiêu cực trong ngành xây dựng vừa được nêu ra thời gian gần đây. Quan điểm của ông về vấn đề này?
- Đúng là thời gian gần đây đã có một số công trình kém chất lượng (nói một số vì so với tổng số các công trình xây dựng thì chỉ chiếm tỉ lệ rất nhỏ) hoặc có vi phạm về chất lượng gây bức xúc trong xã hội. Đặc biệt là hành vi thông đồng móc ngoặc nhằm vụ lợi của một số phần tử biến chất, suy đồi đạo đức, mù quáng chạy theo lợi ích cá nhân, không vì lợi ích chung, lợi ích xã hội và lợi ích lâu dài của chính bản thân họ và doanh nghiệp mà phải mất bao nhiêu công sức của hàng vạn con người trong một thời gian dài mới gây dựng được.
Chúng ta lên án mạnh mẽ và phải xử lý nghiêm khắc những vụ việc tiêu cực nghiêm trọng này. Cụ thể như: vụ một số cá nhân ăn cắp thép cọc móng nhà A2 khu Kim Giang quận Thanh Xuân (Hà Nội), vụ tiêu cực liên quan Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty xây dựng nhà và đô thị... đã làm ảnh hưởng đến niềm tin của xã hội và uy tín của các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Ngay khi xảy ra vụ việc, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo kiểm tra và yêu cầu kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan, đặc biệt là trách nhiệm của lãnh đạo Công ty Cổ phần Xây dựng số 1 - Vinaconex để xử lý. Kiểm điểm nghiêm túc, xử lý nghiêm minh. Đây là bài học sâu sắc không chỉ cho các đơn vị ''trong cuộc'' mà là bài học chung cho tất cả các đơn vị trong ngành xây dựng, kể cả các cơ sở đào tạo, các chủ đầu tư...
Chúng ta kiên quyết song hết sức bình tĩnh nhìn nhận sự việc thật khách quan, tỉnh táo để có giải pháp hữu hiệu, vừa ngăn chặn, vừa thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Làm sao để kế hoạch năm 2005 vẫn được hoàn thành vượt mức, đóng góp nhiều nhất, cao nhất có thể cho sự tăng trưởng chung của đất nước.
Chúng tôi trân trọng và hoan nghênh sự hợp tác chặt chẽ của các cơ quan pháp luật, các cơ quan thông tấn báo chí trong việc phát hiện và đưa ra ánh sáng những tiêu cực đó. Trong phát triển phải có đào thải, đào thải để phát triển. Chúng tôi mong rằng các phương tiện thông tin đại chúng hết sức khách quan với tinh thần xây dựng, công tâm trên mặt trận chống tiêu cực, tham nhũng này. Những con sâu mọt phải bị lên án, nghiêm trị. Những thành tựu, nỗ lực phấn đấu cần được ghi nhận, động viên, khen ngợi. Doanh nghiệp phải phát triển đi lên vì đất nước, vì cuộc sống của hàng ngàn người lao động. Chống để xây, vì xây mà chống.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Liên (Ảnh: Bình Thành).
- Nhiều ý kiến cho rằng, để xây và chống được hiệu quả, yếu tố quan trọng là phải có Luật. Ông nhận định như thế nào về điều này?
- Hoạt động xây dựng được quản lý bằng pháp luật, cụ thể là Luật Xây dựng và các luật khác liên quan, vì hành vi là của con người. Được biết, Quốc hội và Chính phủ đã và đang rất tích cực thực hiện chương trình pháp luật lớn để có được hệ thống pháp luật đồng bộ, nhằm quản lí được chặt chẽ, hiệu quả hơn, đảm bảo cho xã hội của chúng ta phát triển một cách lành mạnh và bền vững. Quốc hội đã ban hành Luật Xây dựng và Chính phủ cũng đã ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật này. Bộ Xây dựng đang rất tích cực hướng dẫn, phổ biến và tổ chức tập huấn để nhanh chóng đưa Luật vào cuộc sống.
Luật Xây dựng quy định cụ thể, rõ ràng quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư, của nhà thầu thi công xây dựng và nhà thầu tư vấn thiết kế công trình. Luật cũng quy định các chế tài trách nhiệm rất rõ ràng đối với từng chủ thể trên khi vi phạm các quy định của Luật.
Có thể nói, lần đầu tiên ở nước ta, quyền và nghĩa vụ của các chủ thể tham gia xây dựng công trình được quy định bằng pháp luật, đặc biệt là chủ đầu tư - người được giao quản lý sử dụng vốn để đầu tư xây dựng công trình. Luật quy định cụ thể trách nhiệm của Ban Quản lý dự án, của nhà thầu tư vấn giám sát - người giúp chủ đầu tư xác nhận chất lượng công trình xây dựng, cũng như trách nhiệm của từng cá nhân trong hệ thống quản lý chất lượng của chủ đầu tư, của nhà thầu thi công xây dựng. Nhà thầu phải có hệ thống quản lý chất lượng của mình để tự cam kết bảo đảm chất lượng sản phẩm do mình làm ra. Nhà đầu tư phải có hệ thống quản lý chất lượng để kiểm tra, giám sát các hoạt động xây dựng của nhà thầu. Ngoài ra, còn có giám sát của tác giả thiết kế và giám sát của cộng đồng.
Nói chung, hệ thống văn bản pháp luật của chúng ta về cơ bản là đầy đủ để kiểm soát chất lượng công trình xây dựng. Các chế tài đã rõ ràng và đủ mạnh. Vấn đề đặt ra là quản lý, tăng cường kiểm tra kiểm soát và nhận thức của các chủ thể, đạo đức của những người trực tiếp, gián tiếp tham gia xây dựng công trình. Chất lượng công trình xây dựng không chỉ là lợi ích của chủ đầu tư, của xã hội mà là lợi ích của chính nhà thầu thi công xây dựng. Nhà thầu phải nhận thức được, đồng thời làm cho người lao động nhận thức được chất lượng là uy tín, là thương hiệu, là sức cạnh tranh, là lợi ích sống còn của chính họ. Vì vậy, mỗi người lao động cần quý trọng và bảo vệ, đấu tranh với mọi hành vi sai trái, xâm hại chất lượng công trình. Rất mừng là nhiều hành vi sai phạm, thông đồng móc ngoặc để rút ruột công trình nhờ chính người lao động tố giác mà chúng ta ngăn chặn được.
Những bài học đau xót này, các doanh nghiệp ngành xây dựng cần kịp thời rút kinh nghiệm, bình tĩnh, đấu tranh, nhìn thẳng vào sự thật của chính bản thân mình, đơn vị mình để phấn đấu vươn lên bằng việc làm, sản phẩm cụ thể, khẳng định uy tín trong xã hội và cao hơn nữa là trong thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, trong xu thế hội nhập khu vực và quốc tế.
- Xin cám ơn Thứ trưởng!
Hoàng Huy (thực hiện)
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Liên (trái) đang trả lời phỏng vấn của phóng viên VietNamNet (Ảnh: Bình Thành).
- Thưa ông, trên cương vị Thứ trưởng phụ trách về chất lượng xây dựng, ông có thể cho biết những nét cơ bản về thực trạng ngành xây dựng Việt Nam hiện nay?
- Từ khi Đảng ta thực hiện đường lối đổi mới, ngành xây dựng có cơ hội lớn chưa từng có để phát triển. Thành công của công cuộc đổi mới đã tạo điều kiện vô cùng thuận lợi cho ngành xây dựng vươn lên, đầu tư nâng cao năng lực, vừa phát triển, vừa tự hoàn thiện mình, đóng góp không nhỏ tăng trưởng kinh tế đất nước. Các doanh nghiệp của ngành không ngừng lớn mạnh về mọi mặt, làm chủ được công nghệ thiết kế và thi công xây dựng những công trình quy mô lớn, phức tạp mà trước đây phải thuê nước ngoài.
Chúng ta đã tự thiết kế, thi công nhà cao tầng, nhà có khẩu độ lớn, các công trình ngầm và nhiều công trình đặc thù khác. Bằng công nghệ mới, chúng ta đã xây dựng thành công hầm Hải Vân, hầm qua Đèo Ngang, nhiều loại cầu vượt sông khẩu độ lớn, các nhà máy nhiệt điện, thủy điện quy mô lớn mà chính chúng ta đang chứng kiến. Các đô thị mới, khang trang, hiện đại đã và đang mọc lên bằng chính bàn tay, khối óc con người Việt Nam.
Qua thử thách, nhiều doanh nghiệp xây dựng nhanh chóng trưởng thành, khẳng định vị thế. Từ là nhà thầu thi công xây dựng, các doanh nghiệp đã trở thành nhà đầu tư, không những tạo ra sản phẩm phục vụ nền kinh tế mà còn tích lũy đáng kể do hiệu quả đầu tư mang lại. Từ hiệu quả này, các doanh nghiệp có thêm điều kiện nâng cao đời sống người lao động, đồng thời tái đầu tư, mua sắm trang thiết bị, đào tạo nguồn nhân lực, thay đổi hình thức quản lý... nhằm nâng cao sức cạnh tranh của mình. Rất nhiều thương hiệu đã trở nên gần gũi, quen thuộc và nổi tiếng trong xã hội. Đó là kết quả lao động bền bỉ, đầy gian nan, thử thách, có chọn lọc, đào thải theo quy luật mà nên. Có thể nói, về cơ bản chất lượng các công trình là tốt. Chúng ta có khả năng kiểm soát được, làm chủ được chất lượng các công trình.
16 khối nhà ở 11 tầng tại Khu nhà ở bán đảo hồ Linh Đàm
- Dư luận hiện rất quan tâm tới một vài tiêu cực trong ngành xây dựng vừa được nêu ra thời gian gần đây. Quan điểm của ông về vấn đề này?
- Đúng là thời gian gần đây đã có một số công trình kém chất lượng (nói một số vì so với tổng số các công trình xây dựng thì chỉ chiếm tỉ lệ rất nhỏ) hoặc có vi phạm về chất lượng gây bức xúc trong xã hội. Đặc biệt là hành vi thông đồng móc ngoặc nhằm vụ lợi của một số phần tử biến chất, suy đồi đạo đức, mù quáng chạy theo lợi ích cá nhân, không vì lợi ích chung, lợi ích xã hội và lợi ích lâu dài của chính bản thân họ và doanh nghiệp mà phải mất bao nhiêu công sức của hàng vạn con người trong một thời gian dài mới gây dựng được.
Chúng ta lên án mạnh mẽ và phải xử lý nghiêm khắc những vụ việc tiêu cực nghiêm trọng này. Cụ thể như: vụ một số cá nhân ăn cắp thép cọc móng nhà A2 khu Kim Giang quận Thanh Xuân (Hà Nội), vụ tiêu cực liên quan Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty xây dựng nhà và đô thị... đã làm ảnh hưởng đến niềm tin của xã hội và uy tín của các doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Ngay khi xảy ra vụ việc, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo kiểm tra và yêu cầu kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan, đặc biệt là trách nhiệm của lãnh đạo Công ty Cổ phần Xây dựng số 1 - Vinaconex để xử lý. Kiểm điểm nghiêm túc, xử lý nghiêm minh. Đây là bài học sâu sắc không chỉ cho các đơn vị ''trong cuộc'' mà là bài học chung cho tất cả các đơn vị trong ngành xây dựng, kể cả các cơ sở đào tạo, các chủ đầu tư...
Chúng ta kiên quyết song hết sức bình tĩnh nhìn nhận sự việc thật khách quan, tỉnh táo để có giải pháp hữu hiệu, vừa ngăn chặn, vừa thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Làm sao để kế hoạch năm 2005 vẫn được hoàn thành vượt mức, đóng góp nhiều nhất, cao nhất có thể cho sự tăng trưởng chung của đất nước.
Chúng tôi trân trọng và hoan nghênh sự hợp tác chặt chẽ của các cơ quan pháp luật, các cơ quan thông tấn báo chí trong việc phát hiện và đưa ra ánh sáng những tiêu cực đó. Trong phát triển phải có đào thải, đào thải để phát triển. Chúng tôi mong rằng các phương tiện thông tin đại chúng hết sức khách quan với tinh thần xây dựng, công tâm trên mặt trận chống tiêu cực, tham nhũng này. Những con sâu mọt phải bị lên án, nghiêm trị. Những thành tựu, nỗ lực phấn đấu cần được ghi nhận, động viên, khen ngợi. Doanh nghiệp phải phát triển đi lên vì đất nước, vì cuộc sống của hàng ngàn người lao động. Chống để xây, vì xây mà chống.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Liên (Ảnh: Bình Thành).
- Nhiều ý kiến cho rằng, để xây và chống được hiệu quả, yếu tố quan trọng là phải có Luật. Ông nhận định như thế nào về điều này?
- Hoạt động xây dựng được quản lý bằng pháp luật, cụ thể là Luật Xây dựng và các luật khác liên quan, vì hành vi là của con người. Được biết, Quốc hội và Chính phủ đã và đang rất tích cực thực hiện chương trình pháp luật lớn để có được hệ thống pháp luật đồng bộ, nhằm quản lí được chặt chẽ, hiệu quả hơn, đảm bảo cho xã hội của chúng ta phát triển một cách lành mạnh và bền vững. Quốc hội đã ban hành Luật Xây dựng và Chính phủ cũng đã ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật này. Bộ Xây dựng đang rất tích cực hướng dẫn, phổ biến và tổ chức tập huấn để nhanh chóng đưa Luật vào cuộc sống.
Luật Xây dựng quy định cụ thể, rõ ràng quyền và nghĩa vụ của chủ đầu tư, của nhà thầu thi công xây dựng và nhà thầu tư vấn thiết kế công trình. Luật cũng quy định các chế tài trách nhiệm rất rõ ràng đối với từng chủ thể trên khi vi phạm các quy định của Luật.
Có thể nói, lần đầu tiên ở nước ta, quyền và nghĩa vụ của các chủ thể tham gia xây dựng công trình được quy định bằng pháp luật, đặc biệt là chủ đầu tư - người được giao quản lý sử dụng vốn để đầu tư xây dựng công trình. Luật quy định cụ thể trách nhiệm của Ban Quản lý dự án, của nhà thầu tư vấn giám sát - người giúp chủ đầu tư xác nhận chất lượng công trình xây dựng, cũng như trách nhiệm của từng cá nhân trong hệ thống quản lý chất lượng của chủ đầu tư, của nhà thầu thi công xây dựng. Nhà thầu phải có hệ thống quản lý chất lượng của mình để tự cam kết bảo đảm chất lượng sản phẩm do mình làm ra. Nhà đầu tư phải có hệ thống quản lý chất lượng để kiểm tra, giám sát các hoạt động xây dựng của nhà thầu. Ngoài ra, còn có giám sát của tác giả thiết kế và giám sát của cộng đồng.
Nói chung, hệ thống văn bản pháp luật của chúng ta về cơ bản là đầy đủ để kiểm soát chất lượng công trình xây dựng. Các chế tài đã rõ ràng và đủ mạnh. Vấn đề đặt ra là quản lý, tăng cường kiểm tra kiểm soát và nhận thức của các chủ thể, đạo đức của những người trực tiếp, gián tiếp tham gia xây dựng công trình. Chất lượng công trình xây dựng không chỉ là lợi ích của chủ đầu tư, của xã hội mà là lợi ích của chính nhà thầu thi công xây dựng. Nhà thầu phải nhận thức được, đồng thời làm cho người lao động nhận thức được chất lượng là uy tín, là thương hiệu, là sức cạnh tranh, là lợi ích sống còn của chính họ. Vì vậy, mỗi người lao động cần quý trọng và bảo vệ, đấu tranh với mọi hành vi sai trái, xâm hại chất lượng công trình. Rất mừng là nhiều hành vi sai phạm, thông đồng móc ngoặc để rút ruột công trình nhờ chính người lao động tố giác mà chúng ta ngăn chặn được.
Những bài học đau xót này, các doanh nghiệp ngành xây dựng cần kịp thời rút kinh nghiệm, bình tĩnh, đấu tranh, nhìn thẳng vào sự thật của chính bản thân mình, đơn vị mình để phấn đấu vươn lên bằng việc làm, sản phẩm cụ thể, khẳng định uy tín trong xã hội và cao hơn nữa là trong thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, trong xu thế hội nhập khu vực và quốc tế.
- Xin cám ơn Thứ trưởng!
Hoàng Huy (thực hiện)