Trong hệ thống băng tải công nghiệp, con lăn là bộ phận chịu trách nhiệm trực tiếp cho việc dẫn hướng, đỡ tải và truyền động cho dây băng. Tuy nhiên, một lỗi nhỏ trong quá trình lắp đặt con lăn vào khung băng tải có thể khiến cả dây chuyền gặp sự cố, gây rung lắc, lệch tải hoặc hao mòn không đều.
Điều đáng nói là nhiều xưởng hoặc đơn vị thi công thường xem nhẹ khâu này, lắp đặt theo cảm tính mà không tuân thủ đúng chuẩn kỹ thuật.

Bài chia sẻ này tổng hợp kinh nghiệm thực tế từ Xưởng Cơ Khí TVN, đơn vị chuyên thiết kế – sản xuất – lắp đặt hệ thống băng tải con lăn, giúp anh em kỹ thuật nắm rõ quy trình chuẩn để thi công an toàn và hiệu quả hơn.
Kiểm tra kích thước và thông số con lăn trước khi lắp

Trước khi đưa vào khung, cần đối chiếu kích thước thực tế của con lăn với bản thiết kế. Đặc biệt chú ý:

• Chiều dài con lăn (L) phải khớp với kích thước lọt lòng khung.
• Đường kính trục và ổ bi phải tương thích với lỗ gắn hoặc giá đỡ.
• Độ đồng tâm giữa hai đầu trục phải đạt sai số cho phép để tránh rung khi vận hành.

Ở các hệ thống tải nặng, con lăn nên được kiểm tra độ đảo và cân bằng tĩnh trước khi lắp để đảm bảo ổn định lâu dài.

Lắp đặt đúng vị trí và khoảng cách giữa các con lăn

Khoảng cách giữa các con lăn thường được tính theo công thức:
a = 1/4 – 1/5 chiều dài hàng hóa tải trên băng.

Ví dụ: nếu sản phẩm có chiều dài 1m thì khoảng cách giữa các con lăn nên từ 200 đến 250 mm.
Khoảng cách hợp lý giúp tải hàng ổn định, giảm ma sát và tránh hiện tượng sập hàng ở giữa.

Khi lắp, nên bắt đầu từ hai đầu khung để đảm bảo song song, rồi căng dây hoặc dùng thước laser để canh thẳng toàn bộ dãy con lăn.

Cố định trục và siết bulong đúng lực

Phần trục con lăn thường được cố định bằng bulong hoặc gối đỡ.
Nếu siết quá chặt, con lăn có thể bị bó ổ bi, dẫn đến vận hành nặng.
Nếu siết quá lỏng, trục sẽ bị rung và sinh tiếng ồn khi chạy tải.

Giải pháp là sử dụng cờ lê lực hoặc dụng cụ siết mô-men đúng thông số kỹ thuật (theo nhà sản xuất).
Sau khi lắp xong, quay thử từng con lăn để đảm bảo chuyển động nhẹ, không kẹt, không lệch tâm.



Kiểm tra độ song song và độ cao đồng đều của dãy con lăn​​​​​​​

Đây là công đoạn thường bị bỏ qua nhưng lại ảnh hưởng lớn đến hiệu suất vận hành.
Sử dụng thước thăng bằng hoặc dây căng để kiểm tra toàn bộ dãy con lăn.
Độ lệch cho phép chỉ nên trong khoảng ±1 mm trên mỗi mét chiều dài khung.

Nếu phát hiện con lăn nào cao hoặc thấp hơn so với mặt bằng chung, cần điều chỉnh ngay bằng cách chêm đệm hoặc thay gối đỡ phù hợp.

Chạy thử không tải và kiểm tra tiếng ồn

Sau khi hoàn thiện, tiến hành chạy không tải từ 10–15 phút để kiểm tra:

• Con lăn có quay đều không.
• Có tiếng kêu bất thường không.
• Dây băng có lệch hướng không.

Nếu mọi thứ ổn định, mới bắt đầu cho tải thật để đánh giá toàn hệ thống.
Việc này giúp tránh hư hỏng dây băng, giảm rủi ro khi sản xuất hàng loạt.

Bảo dưỡng định kỳ để kéo dài tuổi thọ con lăn

Ngoài việc lắp đặt đúng kỹ thuật, bảo dưỡng định kỳ là yếu tố quan trọng giúp con lăn bền bỉ hơn.
Cần vệ sinh bụi bẩn, tra dầu mỡ định kỳ (đặc biệt với con lăn chịu tải hoặc môi trường bụi ẩm), đồng thời kiểm tra ổ bi và phớt chắn dầu.