Hôm nay ngồi dài cổ chờ thí nghiệm, chả biết làm gì kỳ cạch gõ bài này giới thiệu với các bác về xó này vậy. Trong này có 2 bác Phạm đã từng hoặc đang học ở đây, không dám múa rìu qua mắt thợ nhưng có gì sai các bác bổ sung vậy. Tôi muốn giới thiệu về việc du học cao học về ngành XD ở Canada cho nhưng người cần thông tin vì thấy nhiều khi thông tin do các trung tâm Du học ở nhà đưa ra đúng là shitty, (xin lỗi các mod nói bậy tý).

Thời tiết ở CAN: đúng là ở CAN rất lạnh , ở đây có 5-6 tháng mùa đông, mùa xuân khoảng 2 tuần. Mùa đông nhiệt độ lạnh nhất khoảng từ -20 đến -30 độ chủ yếu trong tháng 1 và 2. Nhiệt độ thường khoảng -10 đến -15 độ . Nhưng các bác đừng sợ, ở đây sẽ rất lạnh khi phải đứng ở ngoài trên 30', còn nếu không các nhà và trường học đều có sưởi và nói chung là chịu tốt. Còn trong nhà mùa đông thì mặc áo cộc tay vô tư, các em gái sang đây cũng chưa thấy ai bỏ về vì lạnh. Ở đây lạnh khô, nên cảm giác nhiệt độ +2 là có thể thấy Tây mặc áo sơ mi ra ngoài , không như ở nhà mình 13 độ C là rét run, ở đây 13 độ C mặc quần đùi chạy ra ngoài ngon. Mùa hè nhiệt độ cũng có khi lên đến 30 độ C, nóng chả khác ở HN, nhưng đa số là 20-25. Rất đẹp khi mùa hè và mùa thu. Mùa thu bác nào vác người yêu hay vợ sang, dắt tay em đi đưới tán lá vàng và đỏ của maple leaves thì gọi là bố của rồ man tíc, nhìn các em xấu có khi cũng thành đẹp .

Nền giáo dục ĐH của Canada, có cảm tưởng là sự pha trộn của hai nền giáo dục Anh và Mỹ (cũng đúng như văn hoá của nó vậy),trừ các trường ở tỉnh Quebec tiếng Pháp là có pha chút hơi hướng của hệ thống Francophone. Các trường ĐH ở CAN đào tạo văn bằng hệ thống kiểu Mỹ nhưng lại cố bao cấp một phần các trường học như châu Âu. Vì thế nên lại tạo ra sự khác biệt chút so với cả UK và US. Khác với Mỹ hay Anh, ở Canada không có những trường nổi tiếng top notch như Oxbridge của Anh hay MIT, Caltech, Stanford nhưng chất lượng các trường lại rất ổn và đều đều (same same) không khác nhau nhiều, không có sự khác biệt quá lớn như ở Mỹ (good or bad?). Ở CAN có khoảng 40 các universities, con số quả là nhỏ so với các trường ĐH Anh cũng như khoảng vài nghìn universities của Mỹ. Ở Can cũng có rất nhiều các colleges nhưng vì các trường này chỉ đào tạo bằng cử nhân, hoặc đào tạo nghề nên không liên quan ở đây. Thế cũng là đủ vì dân CAN có 30 triệu, diện tích nó lại rộng gấp 30 lần mình. Các trường có cao học ngành Xd nói chung yên tâm phải là các trường truyền thống mang danh University :-), cơ sở vật chất okie vì chắc chuyên ngành chúng ta cũng ..hơi bị lục tốn về phòng thí nghiệm. Các chương trình của các university về civil engineering đều được accredited ở Bắc Mỹ. Tạm nói thế để khi các bác apply vào học Cao học XD ở CAN, cứ yên tâm ngó vào các university, và trong các university, cũng chỉ có hơn 20 thằng có cao học XD và danh tiếng các trường đều được. Các bác có thể vào đây để có list các trường của CANADA www.schoolsincanada.com

Tốt nhất khi tìm hiểu học cao học, các bác vào trực tiếp website của trường từ địa chỉ trên tôi đưa hoặc nếu biết trên trường thì google phát ra ngay. Trong website, có đầy đủ thông tin về thủ tục xin học, yêu cầu điểm học, tiếng Anh v.v. Các bác cũng nên ngó qua department website, để biết về các giáo sư và đặc biệt xem hướng nghiên cứu của họ để xem trường nào hoặc thầy nào có hướng nghiên cứu mình thích. Nói thế là chung chung thế nhưng ngay cả khi các bác xin được vào đúng thầy mà mình muốn, cũng chưa chắc đã được làm cái mình propose, mà đa số cái thầy chỉ định làm theo project của ông ấy. Nên phần proposal viết khi apply chỉ là chung chung thôi, not so important.

Ở CAN, tất nhiên nếu các bác xin học các trường học tiếng Anh, phải thi tiếng Anh nếu ko học ĐH ở các nước Úc, Mỹ, UK, New Zealand (đôi khi học ĐH ở Úc cũng bị bắt thi lại tiếng Anh). Các trường ở Can thích toefl, mặc dù một số trường chấp nhận IELTS. TOEFL cho civil Engineering là tối thiểu 550 cho thi paper, nhưng 550 cũng không chắc đã được nhận vì còn phụ thuộc điểm học, tuỳ tỷ lệ cạnh tranh của các trường từng năm. Ở đây cũng có kỳ thi test để kiểm tra trình độ tiếng Anh nhận vào trường của CAN nhưng chủ yếu là để tuyển sinh viên ĐH, học cao học thì cứ phải dắt túi toefl cho chắc. GRE, đa số không yêu cầu nhưng có trường sẽ yêu cầu tuỳ thuộc background của các bác. Nếu các bác học trường tiếng Pháp, sẽ không phải lo chìa bằng tiếng Pháp ra, họ sẽ không hỏi, cứ nhận tuốt, các bác vào học được hay không kệ bác, ko được thì out. Vì thế nên tỷ lệ out của sinh viên trường Pháp cao hơn hẳn các trường nói tiếng Anh.

Về học bổng và học phí, cái này quan trọng. Nói chung học ở CAN, học phí và chi phí sinh hoạt rẻ hơn ở UK và US nhiều. chi tiêu thuê nhà ăn uống ở với nhu cầu cơ bản theo kiểu SV (nhấn mạnh là nhu cầu basics, ko chơi bời đi bar, pub etc. ) khoảng từ 7000-12000CAN$/yr tuỳ nơi các bác sống ở thành phố lớn hay khu nhà quê, ở khu ăn chơi hay ở Farm cả tuần nhìn thấy một hai bác nông dân. Đa số các trường có 3 terms, và nói chung dân học cao học đều học 3 term một năm, kể cả hè làm nghiên cứu vẫn phải trả học phí như các học kỳ khác, học phí một kỳ cho sinh viên quốc tế tuỳ thuộc vào các trường, vào các tỉnh và tuỳ thuộc ngành. Nhưng nói chung , ngành civil, các trường ở Ontario là học phí đắt nhất, khoảng 4500-5500CAN$/Term và nghe đâu tiếp tục tăng trong mấy năm tới. Các trường ở các tình khác có thể rẻ hơn chút xíu, khoảng 4000CAN$/term, hoặc với tỉnh quebec thì có một số trường rẻ hơn nữa. Sinh viên CAnada trả học phí bằng khoảng 1/2 sinh viên quốc tế thậm chí rẻ hơn, một số trường có thể cho phép sinh viên quốc tế đóng học phí như dân sinh viên bản xứ nhưng cũng cạnh tranh dựa trên thành tích học tập. Riêng bác nào đi học ở Quebec, vùng nói tiếng Pháp, có thể xin suất đóng học phí như dân bản xứ ở BGD đào tạo nhà mình, mỗi năm có một số suất nhưng cũng khó phết. Các bác cũng nên dự trù phải mua bảo hiểm sức khoẻ bắt buộc đối với sinh viên quốc tế mỗi năm khoảng 600-800CAN$ tuỳ trường. Còn về học bổng, trừ phi các bác được học bổng của chính phủ việt nam, chính phủ canada hay các tổ chức ngoài trường, khỏi lo, còn nếu học bổng của trường, thi cũng phải tính toán chi tiêu thật chi tiết không thì phải vác tiền nhà đi. Như nói ở trên , một năm, nếu các bác học ba kỳ, cộng tiền ăn ở, thì phải có ít nhất khoảng từ 20,000-25000CAN$ chi tiêu. Học bổng của các trường cANADA cho ngành XD, đa phần là cho sinh viên nghiên cứu Master by thesis hoặc doctor, dưới dạng làm Teaching assitant (trợ giảng), research assistant (trợ lý nghiên cứu)cho thầy. Thế nên tuỳ thầy, tuỳ trường mà tổng tiền funding được là khác nhau. Các bác phải ngó tiền của thầy và trường cho, cân bằng với chi tiều của mình, để xem có đủ không còn dự trù. Funding ở CAN hẻo hơn ở Mỹ nhiều, ở Mỹ nói chung đã được Research assistant hoặc teaching assistant là sẽ được miễn học phí hoặc đóng như resident, trong khi ở đây ko thế. Thầy vứt cho một cục, mày đủ hay không mặc xác. Tất nhiên bọn Canadian student thì ổn vì nó trả tiền học phí thấp, còn sinh viên quôc tế thì trả cao nên sẽ phải lo. Làm thế nào mà trừ tiền học phí đi các bác còn khoảng tiền living tối thiểu, đi chơi đi về VN, v.v. Còn việc đi làm thêm, ở Can, sinh viên QT ko được phép đi làm ngoài, trừ làm ở campus nhưng cũng chỉ khoảng 10 giờ môt tuần, trả khoảng 10$/ giờ, nhưng họ sẽ ưu tiên cho bọn sinh viên không có funding. Có thể đi làm chui ở các nhà hàng quán ăn nhưng sẽ mất thời gian học và rất vất vả.