Chính phủ đã chấp thuận cho đầu tư xây dựng dự án đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên. Đây là dự án được xác định có vai trò rất quan trọng trong mạng lưới cơ sở hạ tầng giao thông vận tải của khu vực phía Bắc.

Hiện tại, công tác chuẩn bị đầu tư cho dự án đang được gấp rút thực thiện để có thể khởi công ngay trong năm 2005.


Toàn tuyến đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên có chiều dài khoảng 61 km. Điểm đầu giao giữa thị trấn Ninh Hiệp với Quốc lộ 1 tại lý trình km152+400 (thuộc huyện Đông Anh, Hà Nội) và điểm cuối nằm trên tuyến tránh thành phố Thái Nguyên tại km 63+000 thuộc Quốc lộ 3.


Theo Tổng công ty tư vấn thiết kế giao thông (TEDI), Bộ giao thông vận tải, đường cao tốc Hà Nội- Thái Nguyên dự kiến đang được đề nghị xây dựng áp dụng theo quy chuẩn đường cao tốc TCVN5729-97 cấp 100. Như vậy tốc độ thiết kế của đường cao tốc sẽ đạt đến 100km/h, với 6 làn xe.


Dự kiến, giai đoạn 1 sẽ xây dựng 4 làn xe và dải đất dự trữ nằm giữa rộng 10,5m. Giai đoạn 2 sẽ mở thêm 2 làn xe tại dải đất dự trữ nằm giữa, đảm bảo 6 làn xe cho toàn tuyến với dải phân cách giữa rộng 3m.


Trên toàn tuyến đường sẽ xây dựng 23 nút giao thông khác mức với tĩnh không 4,75m tại các vị trí đường giao với quốc lộ, tỉnh lộ (gồm 6 nút liên thông và 17 nút trực thông). 105 vị trí giao với đường dân sinh được thiết kế giao chui, với tĩnh không từ 3m đến 4m. Trên tuyến có xây dựng hệ thống đường gom dài 23km, chiều rộng nền đường 5m.


Dự kiến trên công trình cũng sẽ xây dựng 10 cầu lớn tổng chiều dài khoảng 2.300m, 1 cầu trung và 16 cầu nhỏ, 2 trạm thu phí cùng các công trình phòng hộ, hệ thống dịch vụ và các hạng mục phụ trợ khác. Tổng mức đầu tư cho cả 2 giai đoạn dự kiến trên 4.000 tỉ đồng, chủ yếu từ nguồn tài trợ của Chính phủ Nhật Bản.


Theo Bộ Giao thông Vận tải, đường cao tốc Hà Nội-Thái Nguyên được xác định có vai trò quan trọng trong mạng lưới cơ sở hạ tầng giao thông vận tải của khu vực phía Bắc nói riêng và của Việt Nam nói chung. Xây dựng trục đường cao tốc nối Thủ đô Hà Nội với thành phố vệ tinh Thái Nguyên sẽ thúc đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế-xã hội của vành đai Hà Nội với các đô thị mới trong tương lai như Nội Bài, Sóc Sơn. Đặc biệt là việc phát triển thành phố Thái Nguyên-trung tâm của cả một khu vực Việt Bắc rộng lớn sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ qua việc xây dựng tuyến đường này.


Con đường cao tốc này sẽ đi qua nhiều trung tâm văn hoá-xã hội như thị trấn Đông Anh, Sóc Sơn, thị xã Sông Công, thành phố Thái Nguyên. Vì thế, con đường dự kiến sẽ chia sẻ đến 70%- 80% lưu lượng giao thông cho Quốc lộ 3, khi quốc lộ này đang đi dần đến giai đoạn mãn tải vào năm 2010.


Cùng với Quốc lộ 3, đường cao tốc Hà Nội-Thái Nguyên sẽ kết nối hàng loạt các quốc lộ vành đai phía Bắc như Quốc lộ 37, Quốc lộ 279, Quốc lộ 6, Quốc lộ 1B, Quốc lộ 2 với nhau và với Quốc lộ 1 tạo ra một mạng lưới vận tải hài hoà, hợp lý trong khu vực, tạo sự thuận lợi trong giao lưu hàng hoá và hành khách giữa các vùng kinh tế của đồng bằng sông Hồng với vùng phát triển kinh tế trọng điểm phía Bắc.


Tuyến đường cao tốc này đã được TEDI - Cơ quan tư vấn thiết kế của Bộ Giao thông Vận tải hoàn thành nghiên cứu tiền khả thi. Nguồn vốn đầu tư sẽ do Chính phủ Nhật Bản tài trợ và tư vấn Nhật Bản nghiên cứu các giải pháp kĩ thuật bước thiết kế sơ bộ. Thủ tướng Phan Văn Khải đã có ý kiến chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải tiến hành khẩn trương các bước chuẩn bị đầu tư để có thể sớm khởi công công trình.