QUẢNG CÁO ĐẦU TRANG

Collapse

Thông báo

Collapse
No announcement yet.

Tháp (self-supporting tower) cao nhất thế giới

Collapse
X
 
  • Lọc
  • Giờ
  • Show
Clear All
new posts

  • Tháp (self-supporting tower) cao nhất thế giới

    Bài 5: Tháp (self-supporting tower) cao nhất thế giới

    Nói về tháp thì đầu tiên phải nghĩ đến tháp Eiffel ở thủ đô Paris của Pháp. Công trình này cao 324 m, được làm bằng kết cấu thép, và hoàn thành vào năm 1889 (cách đây 115 năm). Tháp Eiffel đã giữ vị trí kỷ lục là tháp cao nhất thế giới được 69 năm. Đồng thời tháp Eiffel cũng đã giữ vị trí kỷ lục là "kết cấu" cao nhất thế giới được 42 năm. Vị trí kỷ lục là "kết cấu" cao nhất thế giới của nó đã bị thay thế bởi toà nhà Empire State Building ở New York cao 381 m mà hoàn thành vào năm 1931 (Xem bài 4: Toà nhà cao nhất thế giới hiện nay).





    Tháp Eiffel không những nổi tiếng về chiều cao mà còn rất nổi tiếng về vẻ đẹp kiến trúc kiều diễm của nó ngay từ khi mới được xây dựng xong cho đến tận ngày nay. Hàng năm có khoảng 6 triệu du khách từ khắp nơi trên thế giới đến thăm công trình này. vv...

    Tuy nhiên vị trí tháp cao nhất thế giới của tháp Eiffel đã bị thay thế bởi tháp truyền hình Tokyo (Tokyo Tower) ở thủ đô Tokyo của Nhật Bản vào năm 1958. Như vậy vị trí kỷ lục tháp cao nhất thế giới đã được di chuyển từ châu Âu về châu Á. Tokyo Tower cũng là công trình tháp cao nhất thế giới đầu tiên ở châu Á và giữ vị trí kỷ lục được 9 năm. Công trình này cao 333 m, được làm bằng kết cấu thép, và thi công bởi Công ty xây dựng Takenaka Corporation (công ty xây dựng lâu năm nhất của Nhật Bản). So với tháp Eiffel thì Tokyo Tower trông thanh mảnh hơn nhiều vì nó đã được áp dụng trình độ kỹ thuật và công nghệ tiến tiến lúc đó. Tổng trọng lượng của Tokyo Tower khoảng 4000 tấn, trong khi đó của tháp Eiffel vào khoảng 7000 tấn.





    Có thể nói sau đại chiến thế giới lần thứ II, nền kinh tế của Nhật Bản đã phát triển nhanh đến mức chóng mặt, đặc biệt là trong giai đoạn từ năm 1955 đến 1970. Mức độ tăng trưởng GDP (Gross Domestic Product) trong giai đoạn này tăng trung bình là 10%. Năm 1960 là năm mà nền kinh tế Nhật Bản phát triển lên đến đỉnh điểm với mức độ tăng trưởng GDP tăng gần 14% (so với năm trước). Chỉ trong vòng 15 năm từ 1955 đến 1970, GDP của Nhật Bản đã tăng lên gấp 4,2 lần. Năm 1967 GDP của Nhật Bản đã vượt hơn hẳn GDP của Tây Đức và giành lấy vị trí trí cường quốc kinh tế đứng thứ 2 sau Mỹ và tại vị suốt cho đến đến tận ngày nay. Năm 2003 vừa qua GDP của Nhật Bản là 4326,4 tỷ đô la Mỹ, trong khi đó của Mỹ là 10 881,6 và của Đức là 2400,7 tỷ đô la Mỹ (Đức hiện nay vẫn đứng ở vị trí số 3 và tiếp sau đó là Anh, Pháp, Ý, Trung Quốc,...).

    Nguyên nhân chính để thúc đẩy nền kinh tế của Nhật Bản phát triển cao độ là việc chú trọng đầu tư tiền của cho các công ty xí nghiệp hoạt động tích cực, mở rộng và tăng cường xuất khẩu sang nhiều nước, không ngừng tiếp thu nền khoa học tiên tiến của Tây Âu và luôn cải tiến các phương tiện thiết bị kỹ thuật, ... Nhưng sau giai đoạn tăng trưởng kinh tế cao độ như vậy thì suốt khoảng từ năm 1974 đến nay nhìn chung Nhật Bản luôn ở trong tình trạng deflation, giá cả vật giá luôn có xu hướng giảm (xì hơi đến như vậy rồi mà giá cả sinh hoạt bây giờ vẫn còn thấy khó thở lắm đối với người ngoại quốc, nhất là ở Tokyo!). Vào năm 1974 và 1998 thì tỷ lệ tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản là âm (khoảng -1%). Cái tập tục mà vợ chỉ ở nhà làm những công việc nội trợ còn chồng thì làm việc hết mình ở các công sở để kiếm tiền từ sáng sớm cho đến tối khuyê mới về nhà cũng đã là một nhân tố rất quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế Nhật Bản trong giai đoạn phát triển cao độ đó. Nhưng từ sau giai đoạn đó thì cái tập tục này đã dần dần thay đổi vì thu nhập của các ông chồng bắt đầu ngày càng giảm sút đáng kể, hay hầu bao của các bà vợ ngày càng rỗng... (Nói vài dòng như vậy thôi không lại lấn sân của mấy anh em kinh tế)

    (xem tiếp ở dưới)
    Last edited by TS.DinhVanThuat(Tokyo); 07-10-2004, 10:18 AM.

  • #2
    Bài 5: Tháp (self-supporting tower) cao nhất thế giới
    (continued)

    Trong bối cảnh kinh tế phát triển cao độ như vậy thì tháp Tokyo Tower đã được xây dựng và hoàn thành vào năm 1958. Tokyo Tower hiện nay vẫn là tháp cao nhất Nhật Bản. Cũng trong giai đoạn kinh tế phát triển cao độ này thì một loạt các qui định trong tiêu chuẩn xây dựng của Nhật Bản đã bị sửa đổi (Nếu có điều kiện tôi sẽ viết chi tiết về vấn đề này sau). Trong tương lai không xa có thể Nhật Bản sẽ có những công trình tháp cao hơn nữa, nhưng có lẽ điều này vẫn không hề làm suy giảm ấn tượng tốt đẹp đối với những gì mà Tokyo Tower đã có được. Hiện nay các chuyên gia xây dựng của Nhật Bản đang lên kế hoạch để chuẩn bị xây dựng những công trình tháp cao tới 1000 m ở những vùng lân cận của Tokyo và có thể cả ở thủ đô mới của Nhật Bản khi mà dự án di dời thủ đô Tokyo trở thành hiện thực! Nếu điều đó là có thể thì Nhật Bản có lẽ sẽ lại có cơ hội nữa để giành lại vị trí kỷ lục tháp cao nhất thế giới từ Bắc Mỹ về lại châu A'?

    Tháp Ostankino Tower (hay còn được gọi là Moscow TV Tower) được hoàn thành vào năm 1967 (sau khoảng 4 năm thi công) ở thủ đô Moscow cao 537 m và đã được giữ vị trí kỷ lục tháp cao nhất thế giới trong khoảng 9 năm. Ostankino Tower được làm bằng kết cấu bê tông cốt thép, và nó được coi là công trình tháp đầu tiên bằng kết cấu bê tông cốt thép mà được giữ vị trí kỷ lục cao nhất thế giới. Trong thời gian đó, Ostankino Tower đã được coi là biểu tượng của toàn ngành xây dựng Xô Viết (Liên Xô cũ). Tháng 8/2000 công trình này đã không may bị hoả hoạn và hiện nay nó đang trong giai đoạn tu sửa lại. Dự định công trình này sẽ lại được tiếp tục mở cửa cho du khách đến thăm quan trong năm nay. http://www.emporis.com/en/il/im/?id=254624

    Công trình tháp cao nhất thế giới hiện nay là Canadian National Tower (CN Tower) được xây dựng ở thành phố Toronto (thành phố lớn nhất của Canada với gần 5 triệu dân, trong đó có đến khoảng 1/2 là dân nhập cư). Tháp CN Tower cao đến 553.3 m và được hoàn thành vào năm 1976 (sau hơn 3 năm thi công). Đây cũng là công trình được thiết kế bằng kết cấu bê tông cốt thép. Chiều sâu đặt móng của CN Tower là 15 m. Tổng cộng bê tông được sử dụng là 40.522 m3 và thép là 5.080 tấn, trong đó gồm 129 km là cốt thép dự ứng lực trước.



    Để phục vụ du khách đến thăm quan thì CN Tower đã được thiết kế có hai vị trí để quan sát (observation desks) có tên gọi là SkyPod ở độ cao 381 m và Space Desk ở độ cao 447 m. SkyPod có chu vi lớn hơn và gồm 3 tầng tương ứng với độ cao 342 m, 346 m, và 351 m. Hàng năm có khoảng 1,7 triệu du khách đến thăm quan công trình này. Tốc độ của thang máy là 360 m/phút, bằng khoảng 1/2 so với tốc độ thang máy của toà nhà Landmark Tower hoàn thành vào năm 1993 và gần 1/3 so với Taipei 101 hoàn thành vào năm 2004 (Xem bài viết 4). Tính đến thời điểm này (năm 2004) CN Tower đã giữ vị trí kỷ lục là tháp cao nhất thế giới được 28 năm. Người dân Canada đã và đang rất tự hào và kiêu hãnh vì có được công trình tầm cỡ như thế này.

    Như vậy có thể nói CN Tower và Moscow TV Tower là hai ví dụ rất điển hình để minh chứng cho tính ưu việt của việc sử dụng kết cấu bê tông cốt thép so với kết cấu thép nhằm tăng độ cứng cho các công trình có độ mảnh và chiều cao lớn. So với tháp Tokyo Tower được làm bằng kết cấu thép thì CN Tower được làm bằng kết cấu bê tông cốt thép cao hơn hẳn 220 m.

    Có thể nói đối với những công trình tháp thì chu kỳ dao động riêng là khá lớn nên lực tác dụng lên nó do động đất gây ra là nhỏ hơn nhiều so với gió bão gây ra (Xem bài 2: Tải trọng động đất và tải trọng gió bão tác dụng lên công trình nhà khác nhau như thế nào?). Kết cấu tháp phải được tính toán để đảm bảo không bị chảy dẻo, tức là làm việc trong giai đoạn đàn hồi dưới các tác dụng của ngoại lực. Nếu công trình đặt trong vùng có động đất thì phải chú ý tránh xa những vết đứt gẫy (fault) có thể xảy ra. Có lẽ đối với công trình tháp thì vấn đề thi công là khá phức tạp. vv...

    Dưới đây là danh sách liệt kê các công trình tháp (free standing towers) đã giữ vị trí kỷ lục là tháp cao nhất thế giới được xếp theo mốc thời gian hoàn thành (tháp cao nhất thế giới hiện nay bằng kết cấu bê tông cốt thép):

    1. Eiffel Tower ở Paris cao 324 m, kết cấu thép, hoàn thành vào năm 1889 (giữ kỷ lục được 69 năm)

    2. Tokyo Tower ở Tokyo cao 333 m, kết cấu thép, hoàn thành vào năm 1958 (giữ kỷ lục được 9 năm)

    3. Ostankino Tower (Moscow TV Tower) ở Moscow cao 537 m, kết cấu bê tông cốt thép, hoàn thành vào năm 1967 (giữ kỷ lục được 9 năm)

    4. Canadian National (CN) Tower ở Toronto cao 553.3 m, kết cấu bê tông cốt thép, hoàn thành vào năm 1976 (giữ kỷ lục tính đến năm 2004 được 28 năm)

    TS. Đinh Văn Thuật
    Uni. of Tokyo
    18.9.2004
    E-mail: dinh@eri.u-tokyo.ac.jp

    Trang web về Tokyo Tower:
    http://www.tokyotower.co.jp/2004/web/eng/index.html
    Trang web về Ostankino Tower:
    http://www.emporis.com/en/wm/bu/?id=111722
    Trang web về CN Tower:
    http://www.cntower.ca/
    Last edited by TS.DinhVanThuat(Tokyo); 07-10-2004, 10:20 AM.

    Ghi chú


    • #3
      Tòa petronat của Malaysia có cái cầu ở giữa người ta tính như thế nào vậy ah, em chả thấy tài liệu đâu cả, mà giả sử nó dao động hơi khác đi tông cái cầu sao?
      [COLOR=RoyalBlue]

      Ghi chú


      • #4
        Theo tôi thì việc thiết kế cái cầu nối (skybridge) giữa 2 cái tháp Petronas Towers có thể có một số phương án khác khác nhau. Nhưng điều quan trọng là cái cầu nối đó phải được thiết kế và cấu tạo để nó làm việc theo kiểu liên kết mềm. Vì nếu là liên kết cứng thì dưới tác dụng của lực gió bão (chú ý là động đất ở Malaysia khá nhỏ) có thể dẫn đến cầu bị hư hỏng hay gẫy như bạn đã hình dung. Mức độ xoay tối đa của cầu nối là bao nhiêu thì cần phải được tính toán và làm mô hình thí nghiệm kiểm tra cụ thể cho các trường hợp bất lợi khác nhau. Kết cấu của công trình này hình như được tính toán bằng chương trình ETABS.



        Mục đích của việc xây lắp thêm cái skybridge là để du khách đứng trên đó và ngắm trung tâm thành phố. Skybridge đã được làm bằng kết cấu thép (do công ty Samsung của Hàn Quốc gia công trước ở nhà máy), đặt ở độ cao 170 m, nối giữa hai tầng 41 và 42 của hai tháp, chiều dài là 58.4 m, và nặng khoảng 750 tấn. Cầu nối này được chống đỡ bởi một hệ vòm gồm có hai chân đỡ, liên kết ở giữa nhịp của cầu nối và tựa vào tầng thứ 29 (liên kết theo dạng khớp). Vấn đề thi công lắp giáp cái cầu này cũng khá phức tạp, mất gần 3 tháng...

        Thiết kế có dạng cầu nối như Petronas Towers cũng là khá độc đáo và tạo nên một ấn tượng khá mạnh. Nhưng có lẽ đối với những vùng động đất như Nhật Bản thì chắc khó mà khả thi được.

        DVT

        Ghi chú


        • #5
          Chúc mừng bác Thuật sau mọt hồi loay hoay đã "biết cách" đưa ảnh và bài viết. Đề nghị Bác viết một số vấn đề về cái đề tài TS. của bác đi.
          Xin cám ơn bác trước !

          Ghi chú


          • #6
            Đôi điều về hệ móng của tháp Tokyo !

            Bác Thuật cho em hỏi là có phải móng của tháp Tokyo là cọc khoan nhồi không? Tiết diện bao nhiêu? sâu bao nhiêu?
            Vì em nghe nói cọc của nó chỉ cắm đến tầng cuội sỏi (trong khi các tháp khác thường cắm đến tầng đá cứng) mà vẫn khoẻ mạnh đến bây giờ !!!

            Ghi chú


            • #7
              Dạo này đang bận quá vì phải mất khoảng 2 tuần nằm tại chỗ để làm thí nghiệm! Bọn mình cũng đang làm một cái thí nghiệm 3D dynamic shaking table test lớn nhất thế giới nên lúc nào có thời gian sẽ nói qua cho mọi người nghe!

              Về luận văn TS của mình thì nếu ai quan tâm mình sẽ gửi cho journal papers để tham khảo! Đầu đề luận văn là "Thiết kế và đánh giá khả năng làm việc của kết cấu nhà chịu tải trọng động đất: phương pháp dự đoán xác suất của chuyển vị tầng và biện pháp phòng chống cơ học phá hoại tầng".

              Nói chung về vấn đề earthquake engineering còn nhiều vấn đề để viết lắm, nhưng có điều động đất ở VN mình chỉ ở dạng vừa và nhỏ nên nhiều nghiên cứu mình cũng không cần thiết biết làm gì! Mà trong thính toán và thiết kế nhà kháng chấn thì tải trọng động đất càng lớn thì càng có nhiều vấn đề khó và thú vị...

              DVT
              Last edited by TS.DinhVanThuat(Tokyo); 01-10-2004, 10:29 AM.

              Ghi chú


              • #8
                Bác DVT có thể nói cho em biết thêm về dự án Tháp ở Vịnh TOKYO, em tình cờ có xem chương trình về nó thấy cực hay luôn.
                [COLOR=RoyalBlue]

                Ghi chú


                • #9
                  Toà tháp mà bạn Ducxd nói đến có tên là "Tokyo Millennium Tower". Toà tháp này sẽ được xây dựng ở vịnh Tokyo (Tokyo Bay), nằm cách bờ biển khoảng 2 km, cao 840 m, gồm 180 tầng, sức chứa khoảng 60 nghìn người, thi công bởi Obayashi Corporation, lập phương án từ năm 1989 và dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2009!.
                  http://www.emporis.com/en/wm/bu/?id=101805
                  ...
                  Chú ý đây là dạng nhà cao ốc chứ không phải là tháp vô tuyến (như self-supporting tower mà tôi đã nói ở trên, bài 5) vì là thiết kế để cho người ở. Khi nào có điều kiện sẽ viết thêm sau!

                  À mà bạn Ducxd đã xem chương trình về tòa tháp này rồi thì kể thêm cho mọi người nghe?





                  Last edited by TS.DinhVanThuat(Tokyo); 06-10-2004, 09:10 AM.

                  Ghi chú


                  • #10
                    Tôi cũng không rõ lắm về kích thước cọc móng của tháp Tokyo! Nhưng nói chung so với những thành phố lớn khác của Nhật Bản như Osaka hay Nagoya thì nền đất ở Tokyo có phần tốt hơn. Tháp Tokyo được xây dựng cách cung Vua Nhật Hoàng (Imperial Palace) khoảng 2 km về phía Nam (thuộc quận Minato-ku), và được đặt ở vùng đất khá tốt và ổn định!
                    http://www.japan-hotel-reservations....ap_detail.html

                    Nền đất của vùng Tokyo chủ yếu gồm một lớp đất đen mỏng phủ trên bề mặt, rồi tiếp đến lớp đất đỏ (loam) tạo thành từ hồi ngọn núi lửa Phú Sỹ phun trào (Ngọn núi Mt. Fuji cao 3775.63 m, được coi như là biểu tượng của người Nhật Bản http://www.mt-fuji.co.jp/index-e.html), và dưới là nền đất cuội sỏi và đá khá cứng. Bề dầy của lớp đất mềm vào khoảng vài mét ở vùng đồi núi và khoảng 10 - 30 m ở vùng duới (một số vùng phía bắc của Tokyo có lớp đất mềm dầy hơn)...

                    Có lẽ vấn đề móng của Tokyo Tower chắc không đáng ngại lắm! Hồi đó căng thẳng nhất có khi là vấn đề thi công. Vì trong quá trình đang thi công và mấy bác kỹ sư và công nhân đang vắt vẻo ở độ cao chót vót mà động đất xảy đến thì dễ tiêu lắm! Thỉnh thoảng trên kênh truyền hình NHK của Nhật vẫn chiếu lại thời kỳ thi công cái tháp này...

                    DVT
                    Last edited by TS.DinhVanThuat(Tokyo); 07-10-2004, 03:33 PM.

                    Ghi chú


                    • #11
                      Nói chung em coi cũng khá lâu nhưng cũng còn nhớ sơ sơ kể cho mọi người nghe.
                      Theo dự tính nó sẽ nằm ở trong Vịnh Tokyo và có hình dạng giống như một Kim Tự Tháp, trong đó chứa hình như em nhớ cả trăm ngàn người chứ không phải như bác Thuật là 60.000 không biết chính xác không và nó như một thành phố độc lập người ta di chuyển bằng hệ thống băng chuyền hiện đại cực kì và hình như Kim Tự Tháp ấy gồm những thanh thép cực lớn ghép lại với nhau, và người ta đã nghiên cứu chế tạo những thanh thép ấy chế tạo bằng loại thép có cường độ cao gấp nhiều lần loại thép hiện nay và người ta dự định táo báo chế tạo loặi robot để thi công những thanh thép ấy các bác cứ tưởng tượng giống như con nhện hay sao ấy.
                      Và vấn đề nan giải là làm sao để đưa những thanh thép cực lớn ấy lên đúng cao trình thì cái ông nghĩ ra phương pháp thi công công trình bằng bóng hơi đã giải quyết triệt để vấn đề này
                      Còn một chuyện mà mọi người không thể nào nghĩ tới đó là giải quyết năng lượng cho nó ra sao bởi vì nó phải cần nguồn năng lượng cực lớn người ta có các giải pháp như là lợi dụng sóng biển.., nhưng giải pháp cuối cùng là do một TS sinh học Ca nada hay Mỉ gì đấy đưa ra là dùng tảo biển đúng là thật ngạc nhiên.
                      Còn móng của nó thì khỏi phải bàn nó cực kì lớn và vững chắc mà em nghĩ trong lĩnh vực này thì Nhật chắc trùm rồi, người ta đã đưa mô hình một cơn sóng thần cực lớn nhưng nó vẫn vững chắc.
                      Em biết có nhiêu đấy ah bác nào biết bổ sung thêm
                      [COLOR=RoyalBlue]

                      Ghi chú

                      Working...
                      X